Cubaanse All Stars naar Nederland

A Toda Cuba Le Gusta van Afro Cuban All Stars is geremasterd en opnieuw uitgebracht. Daarom komt het Cubaanse gezelschap, dat altijd wat in de schaduw is gebleven van Buena Vista Social Club, binnenkort voor twee optredens naar ons land. Voor het concert in Q-Factory in Amsterdam geven we 2 x 2 tickets weg. Voor wie de Cubaanse muziek uit de ‘gouden jaren’ nog weer eens live wil meemaken.

Het begrip Buena Vista Social Club is de afgelopen twintig jaar ongeveer uitgegroeid tot synoniem van de (her)ontdekking van het Cubaanse muzikale erfgoed. En terecht; de groepsleden vertolkten immers de heerlijke muziek die ze zelf ooit tot bloei hadden gebracht. Daarnaast waren de krasse knarren van het Caribische eiland waar de tijd leek te hebben stilgestaan marketingtechnisch natuurlijk goud. Toch was het album, waarvan er inmiddels miljoenen over de toonbank zijn gegaan, eigenlijk een spin-off van een ander project.

Het begon allemaal toen Nick Gold, de eigenaar van platenlabel World Circuit, Ry Cooder vroeg mee te werken aan een in Havana op te nemen plaat waarop Cubaanse en Malinese muzikanten zouden spelen. Cooder was uiteraard al goed bekend met de muziek van de Afrikanen en had een paar jaar eerder met Ali Farka Toure voor Gold bijvoorbeeld het prachtige albumTalking Timbuktu gemaakt. Belangrijkste contact in Havana was Juan de Marcos González, een van de oprichters van Sierra Maestra. González, zoon van de gevierde zanger Marcos González Mauriz, had op Cuba alvast een flinke club van de belangrijkste lokale musici opgespoord. Vrienden en tijdgenoten van zijn vader vooral, onder wie trompettist Manuel ‘El Guajiro’ Mirabal, pianist Ruben González en bassist Orlando ‘Cachaito’ Lopez, en legendarische vocalisten als Pio Leiva, Manuel Licea en Ibrahim Ferrer. Daarnaast rekruteerde hij jongere collega’s als de percussionisten Julienne Oviedo en Miguel ‘Angá’ Diaz.

Toen Gold en Cooder - die om het nog steeds geldende Amerikaanse embargo te omzeilen via Mexico naar Cuba was gereisd - in maart 1996 in Havana arriveerden, bleken er problemen te zijn met de papierwinkel van de musici in Mali. Ter plekke werd besloten de in de fameuze EGREM Studio geboekte tijd te besteden aan opnames van de rond González verzamelde Afro Cuban All Stars. Dat verliep zó voorspoedig dat ze voor wat vervolgopnamen ook coryfeeën als Compay Segundo, Omara Portuondo en Eliades Ochoa optrommelden. Samen met het leeuwendeel van de All Stars legden die onder Cooder’s productionele leiding de nummers vast die onder de titel Buena Vista Social Club zouden verschijnen. En toen er vervolgens nog wat studiotijd resteerde, slingerden ze in twee dagen nagenoeg live de fantastische Introducing… van Ruben González op de band.

Menigeen zal veronderstellen dat de Cubaanse zegetocht het daaropvolgende jaar begon met kaskraker BVSC, maar die verscheen pas in de zomer van 1997 en het waren juist de andere twee platen uit het drieluik die de weg effenden voor dat miljoenensucces. Want in april verscheen allereerst A Toda Cuba Le Gusta van de Afro Cuban All Stars, in mei gevolgd door de soloplaat van Ruben González. Beide acts gaven bovendien al concerten overzee – Ruben bijvoorbeeld in het Bimhuis en de All Stars op het Groningse Noorderzon festival – voordat het grote publiek de BVSC plaat goed en wel ontdekte.

Het album A Toda Cuba Le Gusta van Afro Cuban All Stars bleef naar mijn gevoel toch een beetje de ‘vergeten’ plaat uit het rijtje. Jammer, want feitelijk tapt die gewoon uit het zelfde vaatje en vormt de plaat dus net zo goed een fijne introductie tot het rijke palet aan stijlen als son, guarancó, danzonete, montuno en guajira dat zich op het eiland ontwikkelde. Hier en daar zelfs met wat meer ballen dan z’n Grammy-winnende ‘opvolger’. En reeds hier maken we kennis met de allang pensioengerechtigde musici die op hun oude dag nog zouden uitgroeien tot wereldsterren.

Mogelijk lieten sommige (nog) niet ingewijde kopers de All Stars-cd destijds links liggen vanwege z’n hoesontwerp; het overwegend donkere beeld doet met z’n zwart-witfotootjes een beetje ‘retro-achtig’ aan, terwijl het juist springlevende muziek betreft. Of de verpakking meespeelde of niet, de prachtig geremasterde en op kwaliteitsvinyl geperste dubbelaar is gestoken in een nieuw jasje. Op de beeldvullende hoesfoto herkennen we nu overduidelijk onze ‘helden’ in full swing en uiteraard prijkt in een hoekje het kwaliteitszegel van het ‘merk’ Buena Vista Social Club. Wie na ruim twintig jaar nog altijd warmloopt voor het genre, maar het wel een beetje heeft gehad met Chan Chan, kan ik van harte aanbevelen de Afro Cuban All Stars (weer) eens een luisterbeurt te gunnen of eind februari te ervaren dat de Cubaanse muziek uit de ‘gouden jaren’ live nog veel aanstekelijker is dan in de huiskamer.

De actuele bezetting van de Afro Cuban All Stars speelt op 27 februari 2019 in Q-Factory, Amsterdam en op 28 februari in LuxorLive, Arnhem. Voor het concert in Amsterdam kunnen we 2x2 kaarten weggeven. Stuur voor vrijdag 1 februari een e-mail naar redactie@popmagazineheaven.nl met het antwoord op de vraag: welke Duitse cineast heeft de zegetocht van de oude Cubaanse sterren destijds gefilmd?

De 2LP A Toda Cuba Le Gusta van Afro Cuban All Stars is verschenen bij World Circuit / V2.