Folklegende Pete Seeger overleden

Het bericht van de dood Pete Seeger komt niet echt als een verrassing. Hij was de oudste nog levende folklegende van Amerika. Zijn kleinzoon maakte bekend dat hij afgelopen maandag is overleden in een ziekenhuis in New York. Aan ouderdom. Hij is 94 jaar geworden.

De betekenis van Pete Seeger is enorm. Hij was niet alleen een gedreven muzikant – de vijfsnarige banjo was zijn instrument, hij schreef er ook het leerboek voor. Daarnaast was hij muziekarcheoloog en -promotor, betrokken bij het Newport Folk Festival en het tijdschrift Sing Out!, maar hij was bovenal activist, die streed voor de burgerrechten en het milieu. Voor Seeger diende muziek niet tot vermaak, niet in eerste instantie althans. Muziek was er om mensen te verheffen en ze bewust te maken. Veel van zijn liedjes ­– hij schreef vaak teksten op traditionele melodieën, net zoals zijn vriend en vroege leermeester Woody Guthrie – behoren tot de soundtrack van naoorlogs Amerika: We Shall Overcome, If I Had A Hammer, Where Have All The Flowers Gone.

In de jaren vijftig was Seeger in de ban gedaan tijdens het McCarthy-tijdperk. Alles wat naar communisme rook was in die jaren verdacht en kon rekenen op een beroepsverbod. Vooral veel linkse artiesten kwamen op een zwarte lijst en als kortstondig lid van de Communistische Partij was Seeger een eenvoudige prooi. Het schaadde zijn muziekcarrière, die met The Weavers juist een grote vlucht had genomen. Van 1949 tot 1952 scoorde die groep hit na hit met als grootste klapper Wimoweh (The Lion Sleeps Tonight). Maar voor Seeger was een glanzende carrière niet zijn eerste zorg. Zijn idealen stonden voorop.

Tot op late leeftijd stond hij op de barricades. Hij streed voor beter water in de Hudsonrivier, hij woonde in een zelfgebouwde blokhut met uitzicht op het water. In 2011 liep hij nog mee in een demonstratie van de New Yorkse Occupy-beweging. "Niemand deed vergeefs een beroep op Pete", vertelde Ani DiFranco me in een interview. Als activistisch singer-songwriter is ze een regelrechte erflater. “Als je geld wilde inzamelen voor een goed doel gaf hij acte de présence.” Internet, daar deed Seeger niet aan, maar brieven beantwoordde hij per kerende post. Voor haar twee jaar geleden verschenen album Wich Side Are You On? vroeg DiFranco of Seeger het intro wilde spelen van het door hem geschreven strijdlustige titelnummer. De negentigplusser kwam nog in zijn eigen auto, nam zijn banjopartij op en bleef uren hangen en verhalen vertellen. Een man van het woord.

De muzikale erfenis van Pete Seeger beslaat tientallen albums. De meest invloedrijke zijn de lp’s uit de jaren vijftig en zestig op Folkways, in een serie getiteld American Favorite Ballads, met klassiekers als Goodnight Irene, Swing Low Sweet Chariot en Yankee Doodle. Het waren deze albums die Bruce Springsteen inspireerden tot zijn Seeger Sessions. In 1997 was hem gevraagd een nummer bij te dragen aan het hommage-album Where Have All The Flowers Gone – The Songs Of Pete Seeger. Springsteen kende het werk van Seeger onvoldoende, dus toog hij naar de platenzaak om die met een arm vol cd’s te verlaten. Springsteen in de linernotes van The Seeger Sessions: “Na dagen luisteren moest ik als rocker mijn mening over folkmuziek bijstellen. De kracht en rijkdom van de liedjes was haast niet te bevatten.”

Pete Seeger: 3 mei 1919 – 27 januari 2014