The Beatles Live!

“Tegen het einde werd het behoorlijk gecompliceerd, maar in het begin was alles echt heel simpel.” Dat zegt Paul McCartney in The Beatles: Eight Days A Week, een documentaire over die beginjaren van het viertal uit Liverpool: van de shows in de plaatselijke Cavern Club tot en met het laatste optreden in Candlestick Park in San Francisco. Ruwweg de periode 1962-1966 dus. Inmiddels is er een complete bibliotheek over The Fab Four en de afzonderlijke leden volgeschreven. De hoeveelheid aan hen gewijde films valt daarbij in het niet. The Beatles: Eight Days A Week, met als ondertitel The Touring Years, is de eerste documentaire van speelfilmlengte over de groep sinds Let It Be uit 1970, over de totstandkoming van het gelijknamige album met daarin ook het beroemde concert op het dak van het Apple-kantoor in Londen.

Het gaat hierbij wel om een geautoriseerde documentaire. Dat betekent dat regisseur Ron Howard, bekend als acteur uit de comedyserie Happy Days en als regisseur van speelfilms als Apollo 13 en A Beautiful Mind en eerder ook maker van de documentaire Made in America over hiphopgrootheid Jay-Z, alle medewerking kreeg van de twee nog levende ex-Beatles en de erven van de twee overige. De vier blikken in interviews – in het geval van John Lennon en George Harrison gaat het vanzelfsprekend om archiefopnamen – terug op de beginperiode. Daarbij laten McCartney en Ringo Starr niet na te benadrukken hoe hecht de onderlinge band wel niet was. Zo zegt laatstgenoemde over zijn toetreden tot de groep: “Ik ben enig kind en opeens voelde het alsof ik drie broers had.” Dergelijke ontboezemingen doen, zeker wanneer je weet hoe het de groep verder zou vergaan, tamelijk klef aan. Nieuwe inzichten in het fenomeen The Beatles leveren ze dan ook niet echt op.

De film moet het vooral hebben van de beelden van optredens en de daarmee samenhangende hysterische taferelen die de geschiedenis in zouden gaan als Beatlemania. Er is geput uit allerlei bronnen, waaronder het privé-archief van McCartney, maar ook nieuwsbeelden, met zelfs nog wat flarden van de boottocht door de Amsterdamse grachten in de zomer van 1964, geven een goed beeld van de gekte rond het viertal en de impact die The Beatles hadden. Een impact die ervoor zorgde dat de groep in het destijds gesegregeerde zuiden van de Verenigde Staten kon eisen dat er alleen voor een gemengd publiek van blank en zwart werd opgetreden. Want ook, zo wil de documentaire benadrukken, onder de zwarte bevolking van de VS had de groep fans. En dus haalt actrice Whoopi Goldberg herinneringen op aan het Beatles-optreden in augustus 1965 in het Shea Stadium in New York.

Dat evenement, destijds bezocht door ruim 55.000 bezoekers en alleen al memorabel omdat voor het eerst in de geschiedenis een rockgroep in een sportstadion optrad, vormt zo’n beetje de apotheose van de documentaire. The Beatles speelden in totaal twaalf nummers, vastgelegd in kleur door veertien camera’s voor een televisiespecial. Daarbij legde het geluid van de muziek het dusdanig af tegen het gegil en gekrijs vanaf de tribunes, dat er naderhand driftig aan gesleuteld moest worden om tot een uitzendbaar geheel te komen. Jarenlang was dit legendarische optreden niet via officiële kanalen te zien. Inmiddels zijn geluid en beeld opgepoetst om te voldoen aan hedendaagse maatstaven en is er, speciaal voor de bioscoopvertoning van The Beatles: Eight Days A Week, zo’n half uur uit gedestilleerd dat bij wijze van toegift aan de film is vastgeplakt. Alleen dat al maakt een bezoek aan de bioscoop tot een verplicht nummer voor een beetje Beatles-fan.

The Beatles: Eight Days A Week – The Touring Years draait nu in de Nederlandse bioscopen.