De legendarische Haarlemse band Grin

Toegegeven: Haarlemmers zijn goed in het koesteren van hun legenden. Zoekt u in een verloren moment op het internet maar eens naar De Damiaatjes of Laurens Janszoon Coster en je begrijpt wat ik bedoel. Hoewel van veel recenter datum, is de introductietekst op de onlangs gelanceerde website over de in 1984 opgerichte band Grin dan ook passend: ‘Voor menigeen was het de beste Haarlemse rockgroep van de jaren tachtig. Of in ieder geval toch de meest legendarische.’

Tekst Eddie Aarts

Voor de duidelijkheid eerst even het volgende. Vooral wat oudere muziekliefhebbers denken bij het horen van de naam Grin mogelijk direct aan de Amerikaanse band waarin Nils Lofgren van 1968 tot 1974 het boegbeeld was. Zo’n tien jaar daarna richtte de Haarlemse zanger en songschrijver Maarten Veldhuis echter een band met dezelfde naam op. En over díe Grin hebben we het hier.
 
De groep trekt al snel de nodige aandacht, ook in Hilversum. In oktober 1984 neemt Grin op uitnodiging van de VARA drie nummers op. Vooral You Need A GunTo Blow My Mind valt goed in de smaak bij de VARA-dj’s, die het nummer bombarderen tot ‘Verrukkelijke Tip’. Een plekje in de Verrukkelijke 15, de eigen alternatieve hitlijst van de omroep volgt. You Need A Gun bivakkeert uiteindelijk vijf weken in de lijst. Een prestatie van formaat, want het nummer wordt er omringd door memorabele songs van onder meer Lloyd Cole, U2, Sade, Depeche Mode en Frankie Goes to Hollywood. Voor wie het vergeten was: 1984 was een formidabel muziekjaar.
 
Aansluitend wordt gewerkt aan het debuutalbum A View From The Valley waar ook muzikanten als Dolf en Wouter Planteijdt (Sjako!) bij zijn betrokken. Diverse groepsleden speelden eerder in het punkcircuit en de groep ontstaat in de periode waarin wat wij nog new wave noemden (tegenwoordig postpunk) hoogtij vierde. Opvallend genoeg maakt Grin juist ‘pre-punk’. De rocksongs van de band, met onder meer twee toetsenisten en een saxofonist in de gelederen, hebben weliswaar zo nu en dan grillige randjes, maar zijn soms gespierder dan je zou verwachten en sporen van progrock zijn overduidelijk.
 
Legendarisch is echter ook de eigengereidheid van de groep en van Veldhuis in het bijzonder. Die haalde de neus eigenlijk op voor voorstellen om te beginnen met een single, waarop naar verluidt diverse ‘grote maatschappijen’ afhaakten. En dus verscheen de plaat in eigen beheer en werd die vooral regionaal verkocht. Marketing was een woord dat evenmin in Veldhuis’ woordenboek paste en dus bleven de impact van en de aandacht voor de plaat beperkt. Jammer, want het enthousiasme van streekgenoten op zowel het album als de veelvuldige optredens van de groep (zoals op het oudste Nederlandse bevrijdingsfestival Bevrijdingspop) doet vermoeden dat er ook elders beslist meer in had gezeten.
 
Veelzeggend zijn in dat kader de edities van Oor’s Muziekencyclopedie uit die tijd. Het naslagwerk uit 1988 besteedt in het lemma Nederland nog veel ruimte aan product van eigen bodem. Dat komt per verschijningsjaar aan bod en albums van andere, niet per se populairdere Haarlemse bands als Tent, World War Rockers en Cloud Nine worden onder het kopje 1985 beschreven. Grin ontbreekt en wordt slechts in de volgende editie van 1992 opgenomen in een lange lijst Nederlands repertoire op lp en cd. 
 
Na 3 jaar valt in januari 1987 het doek voor Grin. De meeste bandleden zien we terug in andere, soms even roemruchte acts. De reputatie van het enige album van wat nog altijd geregeld ‘de beste Haarlemse rockband van de jaren tachtig’ wordt genoemd groeit ondertussen. Het feit dat de plaat nooit op cd of op de streamingdiensten verscheen, droeg daar natuurlijk aan bij. Slechts een enkel Youtube-fragment uit het programma Jonge Heldenen een track op een door Leo Blokhuis samengestelde cd-boxset getuigen van het bestaan van Grin.
 
Maar oordelen kan binnenkort zelf, want op 6 december verschijnt een kwalitatief opgepoetste heruitgave van View From A Valley (uiteraard weer op vinyl) en diezelfde dag treedt de groep éénmalig op in het Haarlemse Patronaat. De in 2012 overleden toetsenist Dick van der Giessen ontbreekt, maar Veldhuis, drummer Marcel Schmidt, bassist Ronald de Jong, saxofonist Stone en toetseniste Marjolein van den Homberg worden er herenigd. Speciale gasten zijn onder anderen Dolf Planteijdt, Sjako!, Paul Bond en Yorick van Norden.

Grin live: 6 december in het Haarlemse Patronaat. De lp A View FromThe Valley verschijnt bij SoundsHaarlemLikesVinyl.