Leah Rye: ongeloof als fundament

Eind oktober bracht Leah Rye het album Room Of Disbelief uit, een organisch en intiem vervolg op haar geprezen debuut Symbiosis. De Amsterdamse staat bekend om haar gelaagde, alternatieve pop die ruimte laat om te voelen. Op haar nieuwe plaat onderzoekt ze de balans tussen licht en donker, tussen controle en overgave. Het album ontstond tijdens een periode van afzondering, waarin ze werd geconfronteerd met twijfel en zelfkritiek. Uit die spanning groeide een filosofisch concept: een mentale kamer vol ongeloof, waar je telkens in en uit kunt stappen. Ze speelde onlangs haar eerste show van de tour in een uitverkocht Paradiso.

Tekst Michel Rodrigues

Hoe is het om jouw eigen album in de platenzaak te zien liggen, naast bijvoorbeeld het nieuwe album van Florence & The Machine?
“In de platenzaak (Concerto, Amsterdam) had het album een mooie plek gekregen. Het blijft vreemd om jezelf daar te zien liggen. Toen ik in Concerto was, had overigens niemand door dat ik dat was — dat voelde wel grappig.”

Hoe heb je de afgelopen weken ervaren?
“Ik sta eigenlijk nog maar aan het begin, want de tour is nu halverwege. Ik ben opgelucht en zie het ook als een afsluiting. Je bent met zo’n plaat toch twee jaar lang bezig. Dan wordt het spannend, want verwachtingen spelen mee en je wilt graag weten hoe mensen de plaat ontvangen. Tegelijkertijd is het ook fijn, want je kunt het loslaten. De plaat moet nu een eigen weg vinden. Ik heb er geen invloed meer op.”

Helpen de optredens daarbij?
“Zeker. Optredens geven veel duiding aan wat de muziek doet. Het is fijn om van mensen te horen wat het met hen doet. Live krijg je één op één terug wat je geeft — je ziet direct wat er in de zaal gebeurt. Live spelen is het allerliefste wat ik doe. Nothing beats live music, zoals Billie Marten onlangs nog zei in de Melkweg.”

Ga je nog dingen veranderen aan de komende shows?
“We hebben een vrij vastomlijnde show, maar misschien passen we de set nog iets aan. Show is van A tot Z uitgedacht, geweldige lichtshow, overgangen tussen tracks, wisselen van instrumenten, zelfs zanguithalen worden overgenomen door bandleden om van instrumenten te wisselen, het is een vloeiende en organische show die samen met geweldige band tot uiting komt. Het vertelt een verhaal en dat moet je echt live meemaken. Na deze zes shows gaan we evalueren. Het hangt natuurlijk ook af van de locatie en de reacties van het publiek.”

Herken je het moment van ‘de tweede plaat moeten maken’?
“De nummers voor dit album zijn deels al geschreven tijdens mijn vorige plaat. Voor mij voelde het dus als een doorgaande ontwikkeling. Wel voelde ik de druk van het uitbrengen: het moet overstijgend zijn, want je wilt groeien. Uiteindelijk hoop je dat het beter wordt ontvangen, meer succes heeft.”

De plaat klinkt organischer en intiemer. Wat maakte dat je die kant op wilde?
“Ik wilde zo dicht mogelijk bij de oorsprong van de songs blijven. Een nummer begint bij een gevoel, en dat moest overeind blijven — ook als dat betekende dat de zangpartij iets minder perfect was. Het moest ademen. Bij Symbiosis heb ik soms details te vaak herzien, waardoor het leven er een beetje uitging. Dat wilde ik nu vermijden.”

Je schreef de nummers in een vakantiehuisje op de Veluwe, in volledige eenzaamheid. Hoe heeft dat het proces beïnvloed?
“Ik was heel onzeker. Ik moest aan nieuw werk beginnen en dacht: dit kan ik eigenlijk niet meer. Die onzekerheid vormt een rode draad door de plaat. Ik vind het interessant hoe je met jezelf in discussie kunt zijn — en hoe jouw waarheid soms helemaal niet de echte waarheid is. Daar gaat de titeltrack Room Of Disbelief ook over.
Eigenlijk hangen alle nummers met dat idee samen. Soms kan het ook prettig zijn om te twijfelen, want dan hoef je geen keuzes te maken. Dat is het comfort van zo’n kamer vol onzekerheid. Ik wist meteen dat dit de titeltrack moest worden, het is zo allesomvattend.”

Jouw muziek nodigt uit om stil te staan bij emoties zonder ze meteen ‘op te lossen’. Wat betekent dat voor jou?
“Soms is het goed om onzekerheid toe te laten, in plaats van die te willen wegduwen. Het kan uitnodigend zijn om te reflecteren, te beseffen dat sommige dingen altijd terugkomen en niet ‘opgelost’ hoeven te worden.
Met een positieve benadering komt de erkenning dat die onzekerheid er mag zijn, en dat je bij jezelf blijft. Voor mij helpt het om op mijn gevoel te vertrouwen bij het maken van keuzes — ook al blijken die achteraf niet altijd de beste. Tijdens het maken van een plaat kunnen keuzes enorm groot aanvoelen, terwijl ze soms over minuscule details gaan. Mijn producer hielp me inzien wat echt belangrijk was.”

De songs zijn heel persoonlijk. Is het lastig om die op een podium te spelen?
“Het is persoonlijk, maar ik merk dat veel mensen zich erin herkennen. Daardoor voelt het niet als alleen mijn verhaal. Ik vind het mooi als mensen er iets uithalen. Het spelen van deze nummers is eigenlijk een verademing — ik heb het nodig om ze live te zingen voor publiek.”

Als independent muzikant: welke uitdagingen zie je?
“Het is een bewuste keuze om independent te blijven. Daardoor is het lastiger om grote stappen te zetten, maar ik heb een goed team om me heen – management, boeker en mensen die echt in mij geloven. Dat geeft vertrouwen.
Ik probeer me te focussen op wat binnen mijn invloed ligt: mijn muziek, en het bereiken van mensen die naar mijn muziek willen luisteren. Vertrouwen in je eigen werk is essentieel, net als het vertrouwen van het publiek dat kaartjes koopt. Met deze plaat voel ik dat ik een grote stap heb gezet.”

Wat zou je doen als je onbeperkte middelen had in geld en tijd?
“Ik zou graag met mijn band een Europese tour doen. En samenwerken met mensen die nu nog onbereikbaar zijn. In Londen zitten zoveel artiesten en producers met wie ik zou willen werken. We willen onze cirkel groter maken en meer focussen op kansen in bijvoorbeeld België en Duitsland. We leven in een tijd waarin veel mogelijk is, als je groot blijft denken.”

Leah Rye wil na deze tour graag de tijd nemen om haar toekomstplannen verder uit te werken. Room Of Disbelief geeft haar de bevestiging dat haar wortels dieper in de grond zijn gegroeid. Haar muzikale fundament staat steviger dan ooit.

Leah Rye live: 20 november in A-Theater, Groningen; 21 november in Nobel, Leiden; 22 november in Ekko, Utrecht.