North Sea Jazz 2025: geëngageerde soul en muzikale extase

De zestien podia van het uitverkochte North Sea Jazz Festival in Rotterdam konden de toestroom van publiek nauwelijks aan. Veel optredens trokken meer bezoekers dan de zalen aankonden, waardoor zich regelmatig lange wachtrijen vormden.

Tekst en foto Jeroen van der Vring

Zo niet bij bluesman Jerron Paxton, die het festival opende op een van de intieme buitenpodia. Paxton wordt vaak omschreven als een oude ziel in een jong lichaam: een muzikant die de essentie van volksmuziek belichaamt en levend houdt. Naast banjo speelt hij gitaar, piano, harmonica en ukelele, vaak voorzien van komisch relativerende teksten (I asked for whiskey, but she gave me gasoline).

De Amsterdamse multi-instrumentalist en producer Benjamin ‘Bnnyhunna’ Ankomah, van Ghanese afkomst, bracht een gelaagd en genre-overstijgend optreden. Opgegroeid in de kerk, waar hij piano, gitaar en drums leerde spelen, ontwikkelde hij een uniek geluid dat geworteld is in jazz, Afro, hiphop en R&B.
Samen met een aantal sterke muzikanten bracht hij een set waarin zelfs een subtiel fragment van Für Elisewerd verwerkt. Opvallend was het gebruik van een talkbox of jappiotube, waarmee door Bnnyhunna bijzondere geluidseffecten werden opgewekt.
It Should Have Been You, gezongen door een indrukwekkende vocalist, was een hoogtepunt van de avond. De set meanderde ontspannen voort, tot Peter Somuah het podium betrad. Vanaf dat moment ging het tempo omhoog en begon het publiek zichtbaar te bewegen. De Ghanese roots kregen vorm in levendige high life-ritmes, omlijst door percussie, saxofoon en backing vocals.
In het tweede gedeelte van de show kwam het lyrische en opzwepende karakter van Bnnyhunna’s muziek volledig tot zijn recht. Toen een bezoeker onwel werd, onderbrak hij het optreden om te informeren hoe het ging — een gebaar dat zijn warme en betrokken persoonlijkheid benadrukte.
Zijn debuutalbum Echoes Of Prayer (2024), sterk geïnspireerd door Fela Kuti en Kendrick Lamar, werd in 2025 bekroond met een Edison Pop Award. Live brengt hij dit werk als een spirituele ervaring: intens, ritmisch en verbindend.

Alhoewel de Amazonzaal tot aan de nok toe gevuld is, blijkt de ruimte nog altijd te klein voor Herbie Hancock, die in april van dit jaar zijn 85ste verjaardag vierde. Zelfs de gangpaden vullen zich wanneer de eerste tonen van Butterfly de zaal binnenzweven. Vanachter zijn zwarte Fazioli-vleugel bespeelt hij de ruimte met meesterlijke finesse.
Daarna volgt Actual Proof van het album Thrust uit zijn jazzfunkperiode. De funk spat ervan af — gedragen door een ijzersterke bezetting bestaande uit Jaylen Petinaud (drums), James Genus (bas), Lionel Loueke (gitaar) en Terence Blanchard, wiens trompetspel de zaal in vuur en vlam zet.
Wanneer het kwartet een intense versie van Wayne Shorters Footprints inzet, wordt het stil in de zaal — een ingetogen en diep eerbetoon. De avond culmineert in een explosieve finale, waarin Hancock drie tijdloze tracks aan elkaar smeedt: Hang Up Your Hang Ups, Spider en het onsterfelijke Rockit. Een staande ovatie volgt. Het publiek weet: dit was geen concert, dit was geschiedenis.

Mourning [A] BLKstar is een soulvol, zevenkoppig muziekcollectief uit Cleveland met een origineel en geëngageerd geluid. Het vocale front — gevormd door James Longs en LaToya Kent — brengt een onmiskenbaar politiek geladen boodschap. Hun muziek is ‘born out of grief, put together by love’: een reactie op racisme, politiegeweld en sociale ongelijkheid, geworteld in de muzikale nalatenschap van artiesten als Gil Scott-Heron en The Last Poets.
Een nummer als A Legacy to Begin wordt gekenmerkt door een spannend gitaarloopje, vocale sampling en eigenzinnige drumloops van RA Washington. Sommige gitaarlijnen lijken bijna afkomstig van een album van Calexico. Niet alle delen van de set houden de spanningsboog strak, maar de avant-garde samples zorgen ervoor dat het Afro-futuristische collectief op koers blijft.
Veel materiaal kwam van het recente album Flowers For The Living: geprogrammeerde geluiden en afwisselende vocalisten leveren een beklijvende soul-funkervaring op.

Iedereen die Kassa Overall zag optreden op North Sea Jazz in 2022 — samen met Gary Bartz en Theo Croker — wist dat deze editie opnieuw iets bijzonders zou brengen. In de Murray-zaal bewijst de drummer, componist en genre-grensverlegger zijn reputatie als een van de meest spannende figuren in de hedendaagse jazz.
Voor dit optreden had hij Junius Paul (contrabas, bekend van Makaya McCraven) uitgenodigd, aangevuld met zijn vaste muzikale kompanen, waaronder Matt Wong op toetsen. Percussie, sopraan- en tenorsaxofoon wisselden elkaar af in de hoofdrol.
Overall ademt het geluid van post-bop, Brooklyn, avant-garde en hiphop. Zijn vader hield van Ornette Coleman, zijn moeder van Bob Dylan — en dat hoor je. In september verschijnt zijn nieuwe album Cream.

Immanuel Wilkins, de jonge Amerikaanse altsaxofonist, werd met veel verwachting ontvangen. Naast een interview met Benjamin Herman — over jazz in een veranderend cultureel landschap — stond Wilkins zelf centraal in een optreden waarin zijn albums Omega, The 7th Hand en Blues Blood tot leven kwamen.
Blues Blood, geproduceerd door Meshell Ndegeocello, werd genomineerd voor de Deutscher Jazz Preis en bevat onder meer vocalen van Cécile McLorin Salvant, die in 2024 nog op het festival schitterde.
Wilkins' kwartet bestaat uit Micah Thomas (piano), Kweku Sumbry (drums) en Ryoma Takenaga (contrabas). Zijn muziek is lyrisch, spiritueel en compositorisch sterk. Dat Herman het gesprek met Wilkins initieerde, zegt genoeg: Wilkins geldt als een van de meest urgente stemmen in de jazz van vandaag.

Dat Lakecia Benjamin het festival knallend zou afsluiten, stond voor veel jazzliefhebbers al vast. Gehuld in een gouden pantalon bracht de saxofonist een vurige en spirituele set, waarin het oeuvre van John en Alice Coltrane centraal stond.
My Favorite Things knalde ongehoord van het podium, gevolgd door een fenomenale versie van Journey In Satchidananda. Benjamin noemt Alice Coltrane haar grootste inspiratiebron en weet diens spiritualiteit en improvisatie naar het hier en nu te trekken.
Haar album Phoenix (2023) werd genomineerd voor drie Grammy’s en zelfs een ernstig auto-ongeluk in 2021 kon haar opmars niet stoppen. Tijdens het optreden schakelde Benjamin tussen razendsnelle raps, extatische grooves en bezielde solo’s — het dak mocht (en moest) eraf.
Pianist Oscar Perez schitterde, vooral toen hij het thema van Demasiado Corazón van Mink DeVille uit 1983 citeerde — een eerbetoon aan zijn Latijns-Amerikaanse roots. In de toegift volgde Higher Ground van Stevie Wonder: een feestelijk slotakkoord vol ontlading.