Ravi Shankar bracht de wereld de sitar

1970. Ravi Shankar en George Harrison organiseren The Concert For Bangladesh, de moeder van alle liefdadigheidsconcerten. Shankar tovert klankenreeksen uit zijn sitar. Daverend applaus. 'Fijn dat u al zo geniet van het stemmen', glimlacht de meester. De sitar was ongemeen populair, maar verstand van het instrument had niet iedereen. Ravi Shankar bracht de sitar midden jaren vijftig vanuit India naar de rest van de wereld. De Beatles-gitarist introduceerde het instrument in de popmuziek en Shankar in de popwereld. Ravi Shankar (92) is gisteren overleden in een ziekenhuis in San Diego.

Ravi Shankar, geboren op 7 april 1920 in Varanasi, groeide tot zijn tiende op in betrekkelijke armoede. Toen nam zijn broer Uday de hele familie mee naar Parijs, van waaruit hij Europa en Amerika de Indiase klassieke en volksdans leerde kennen. Ravi Shankar bleek een wonderkind op de sitar. Hij componeerde in 1945 de eerste van 31 eigen raga's. Zijn missie was de Indiase muziek de wereld te laten veroveren. In de jaren vijftig trok hij met zijn soloconcerten door Rusland, Europa en Amerika.

Wij, de jeugd, maakten pas kennis met de sitar toen George Harrison die gebruikte op Norwegian Wood. (The Yardbirds hadden de primeur, maar de sitar - bespeler onbekend - op de hit Heart Full Of Soul haalde de eindversie niet.) De Beatles-film Help! speelde zich rond een Indiase sekte, bij de rekwisieten zat een sitar, Harrison vond die, probeerde wat en vond het interessant genoeg. Brian Jones, het instrumentale genie van The Rolling Stones, pakte de sitar ook op na een bezoek aan Harrison. Het instrument bepaalt goeddeels het geluid van Paint It, Black. Harrison bespeelde de sitar op Norwegian Wood, Love You To en Within You, Without You, en besloot les te nemen.

Pandit Ravi Shankar, meester Ravi Shankar, was de beste, en hij wilde de Indiase cultuur uitdragen. Dat ging goed samen. Van de ene dag op de andere was de sitar een popinstrument en Ravi Shankar een popheld. Hij speelde vier uur op Monterey Pop, en twee jaar later, in 1969, op Woodstock. De beelden van Monterey Pop laten in het publiek onder anderen Brian Jones en Jimi Hendrix zien. De sitarrage duurde nog geen vier jaar. In die tijd zijn reeksen hits voorzien van het instrument, als een van de laatste Do It Again van Steely Dan. Denny Dias bespeelt daar de elektrische sitar.

Ravi Shankar woonde afwisselend in Amerika en India. Hij zette zijn muzikale odyssee voort met onderen ander violist Yehudi Menuhin, fluitist Jean-Pierre Rampal en Phillip Glass. John Coltrane was Shankar zo dankbaar voor zijn lessen dat hij zijn zoon Ravi noemde. De winnaar van drie Grammy's, trad op 4 november nog op met zijn dochter Anoushka, zijn opvolgster. Daarna kon hij niet meer.